Động Đình Hồ

Câu đối ở Lăng mộ Hùng Vương ở đền Hùng:
Vân ám Động Đình Long chắc dạng
Nguyệt khuê Lĩnh Biểu Hạc qui tiên
.

Dịch nghĩa (Vũ Kim Biên):
Mây phủ Động Đình Rồng xuất thế
Trăng soi Nghĩa Lĩnh Hạc qui tiên
.

Cáí khó hiểu ở đây là Hùng Vương dính dáng gì đến “Động Đình” mà theo sử hiện nay cho là ở … tận đầm Vân Mộng bên Trung Quốc.

Vấn đề khác là Động Đình hồ này lại gắn liền với xuất rồng (Long). Ở đền thờ Lạc Long Quân (cũng ở khu vực đền Hùng – Phú Thọ) cũng có một câu đối tương tự nói tới Động Đình. Đầm Vân Mộng là hồ nước nằm trong đất liền, làm sao có “rồng xuất thế” được? Khi Rồng xuất thì phải là mây mưa, sấm chớp nổi lên. Cảnh này chỉ có ở vùng biển nhiệt đới mà thôi.
Nếu giải nghĩa “Động” là tính chất của phương Đông trong Dịch lý (chính xác phải là phương Động). “Đình” có nghĩa là to lớn (“To như cái đình”, “Nổi đình nổi đám”). Thì Động Đình Hồ là hồ lớn phía Đông, hay là Biển Đông.
Biển Đông cũng là nơi xuất rồng. Rồng hay Rung (tiếng Hán thành Lung) cùng nghĩa với Động. Rồng là con vật biểu trưng của phía Đông.
Lạc Long Quân nghĩa là vua của dân Lạc và dân Long. Dân Lạc ta đã biết ở trên (Hùng Lạc) là phần phía Tây của Bắc Việt ngày nay (Nam Giao). Dân Long là nền văn hóa khảo cổ Hạ Long, vùng ven biển Đông. Theo truyền thuyết Việt mẹ Lạc Long Quân là con gái Động Đình Quân ở chốn Bồng Lai… Từ Bồng Lai cho phép ta liên tưởng tới vịnh Hạ Long, di sản văn hóa thế giới ngày nay.
Ta còn có Hạ Long nghĩa là … vua Hạ. Không phải là rồng hạ cánh xuống mà chính là đất quê của nhà Hạ. Lạc Long Quân chính là Hạ Khải (Khải = Khởi), người khởi đầu nhà Hạ trong Hoa sử…
Chuyện ghép Hồ Động Đình vào đầm Vân Mông là vô lý, dẫn đến kết cục Lạc Long Quân của Việt sinh ra ở bên Tàu. Động Đình là tên của Biển Đông xưa chứ không phải biển… Nam Hải.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s